ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ

ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ

ΚΩΣΤΑ ΑΝΤ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Έκδ. Πανευρυτανικής Ένωσης, Αθήνα 2024, σ. 340.

Το νέο βιβλίο του Κώστα Αντ. Παπαδόπουλου, που εκδόθηκε πρόσφατα από την Πανευρυτανική Ένωση (με χορηγία του ίδιου του συγγραφέα), αναφέρεται σε διάφορες παραδόσεις, σε παράδοξα και παράξενα γεγονότα και περίεργες και καθημερινές ιστορίες, οι οποίες συνέβησαν κατά τα προεπαναστατικά και επαναστατικά χρόνια του 1821 στην Ευρυτανία.

Πριν από την παράθεση του πλούσιου υλικού υπάρχει σύντομη εισαγωγή του συγγραφέα, της οποίας (εισαγωγής) προηγείται ο πρόλογος του έργου από τον κ. Ευάγγελο Καραμανέ, Δ/ντή Ερευνών, και Διευθύνοντα το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας; Αθηνών.

Η νέα αυτή έκδοση της Πανευρυτανικής Ένωσης, στις 340 σελίδες της, περιλαμβάνει δεκαπέντε (15) κεφάλαια, ήτοι: «Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και το πέρασμά του από την Ευρυτανία», «Ο Αλή πασάς και τα Άγραφα – Καρπενήσι», «Η μεγάλη αρματολική οικογένεια των Γιολδασαίων», «Κατσαντώνης, ο κορυφαίος του κλεφταρματολισμού», «Κώστας Λεπενιώτης, ο φοβερός διώκτης των Τουρκαλβανών», «Γέρο – Δήμος», «Κώστας Βελής», «Γεώργιος Καραϊσκάκης, του Γένους το καμάρι», «Οι Τσακαίοι», «Μάρκος Μπότσαρης, ο πιο διεθνής Έλληνας ήρωας του 1821», «Η μάχη της Καλιακούδας», «Ηρωίδες του Αγώνα», «Αποκλείστρες», «Παραδόσεις από διάφορα χωριά των Αγράφων και του Καρπενησίου», «Εκκλησιαστικά» κ.ά. Στο τέλος παρατίθεται πλουσιότατη βιβλιογραφία.

Όπως τονίζει στον πρόλογό του ο κ. Ευάγγελος Καραμανές, « … στις σελίδες του βιβλίου αυτού καταγράφονται επεισόδια και παραλειπόμενα του βίου σημαντικών αλλά και λιγότερο γνωστών οπλαρχηγικών οικογενειών των Αγράφων και της ευρύτερης περιοχής των επιφανών αγωνιστών…», και «… Μέσα από τις συλλογικές μνήμες των προεπαναστατικών και επαναστατικών χρόνων αποκαλύπτονται επιμέρους όψεις του πνευματικού και υλικού βίου…».

Ο αναγνώστης, εκτός από τις διάφορες αναφερόμενες παραδόσεις για τις εποχές εκείνες, θα διαβάσει ακόμα και πολλά παράξενα και παράδοξα. Ενδεικτικά είναι τα αναφερόμενα στο κεφάλαιο Β΄για τον Αλή πασά, που πρώτος «ανακήρυξε» τον Πατροκοσμά άγιο, έκτισε το Μοναστήρι του, έκανε μεγαλοπρεπή περιφορά της κάρας του στα Γιάννενα, ονόμασε προς τιμή του την περιοχή από το Μέγα Δένδρο Τριχωνίδας (γενέτειρα του Πατροκοσμά) μέχρι και το Πατρατζίκι (Υπάτη) «ναχιγέ Ιεροχωρίου» και ακόμα πως ο ίδιος ο Αλή πασάς παντρεύτηκε – με χριστιανικό γάμο(!) – τη θρυλική Κυρά – Βασιλική και πολλά – πολλά άλλα παράξενα και παράδοξα…

Επίσης, ο αναγνώστης θα διαβάσει σε άλλες σελίδες του βιβλίου αυτού για φόνους μεταξύ Ελλήνων και στη συνέχεια για επιγαμίες ανάμεσα σε θύτες και θύματα, για φιλονικίες και διαμάχες μεταξύ διαφόρων οπλαρχηγών, για τις τιμές που αποδόθηκαν στον πιο «διεθνή» Έλληνα ήρωα του ’21 Μάρκο Μπότσαρη από Ευρωπαίους και Αμερικανούς, αφού στο όνομά του υπάρχει Σταθμός μετρό, πλατεία, Ταχ. Γραφείο στο Παρίσι, οδός Μάρκου Μπότσαρη στο Στρασβούργο, ενώ οι γυναίκες σε Αγγλία και Γαλλία το 1825 φορούσαν εγκόλπιό του και ακόμα πως το 1835 καθιερώθηκαν ταφικοί αγώνες στην Αμερική και άλλα πολλά…

Τέλος, ευελπιστούμε πως και η παρούσα έκδοση – όπως και οι προηγούμενες της σειράς των ιστορικών εκδόσεων της Πανευρυτανικής Ένωσης – θα συμβάλει στην ευρύτερη προσπάθεια ανάδειξης της τοπικής ιστορίας της πατρώας μας γης και θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης, ιδίως από νεότερους ερευνητές, για περαιτέρω έρευνα και γνωριμία με τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας μας.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος:  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΕΠΟΣ

Ο Γεν. Γραμματέας:  ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ.-